DISC là gì? 4 nhóm tính cách và Ứng dụng trong Công việc & Cuộc sống

Trong thế giới hiện đại đầy biến động, việc hiểu bản thân và thấu hiểu người khác là chìa khóa để mở ra cánh cửa thành công. Và một trong những công cụ mạnh mẽ nhất giúp chúng ta thực hiện điều đó chính là mô hình DISC. Vậy DISC là gì mà lại được ứng dụng rộng rãi đến vậy?

Trong bài viết này, Testfast sẽ phân tích về mô hình DISC, từ định nghĩa, nguồn gốc cho đến cách ứng dụng để nâng cao hiệu suất trong công việc và cải thiện các mối quan hệ trong cuộc sống.

1. Mô hình DISC là gì?

DISC là một công cụ đánh giá hành vi và tính cách cá nhân, tập trung vào bốn khía cạnh chính: Dominance (D) - Thống trị, Influence (I) - Ảnh hưởng, Steadiness (S) - Kiên định và Conscientiousness (C) - Tuân thủ.

Mỗi người chúng ta đều mang trong mình sự kết hợp của cả bốn yếu tố này, nhưng thường sẽ có một hoặc hai yếu tố nổi trội hơn, tạo nên phong cách hành vi đặc trưng. Mô hình DISC giúp bạn khám phá và nhận diện được phong cách của chính mình và của những người xung quanh.

Mô hình DISC được phát triển dựa trên công trình nghiên cứu của Tiến sĩ William Moulton Marston - một nhà tâm lý học lỗi lạc của Đại học Harvard. Ông đã xuất bản cuốn sách nổi tiếng "Emotions of Normal People" vào năm 1928, trong đó, ông đã giới thiệu lý thuyết về hành vi của con người trong các môi trường khác nhau.

Công trình của ông sau này được các nhà tâm lý học và nhà tư vấn phát triển thành bài trắc nghiệm DISC hoàn chỉnh, trở thành một công cụ không thể thiếu trong lĩnh vực quản lý nhân sự và phát triển tổ chức.

2. Phân tích chi tiết 4 nhóm tính cách DISC

Để hiểu rõ hơn về mô hình DISC, chúng ta cần đi sâu vào phân tích đặc điểm của từng nhóm tính cách.

2.1 Nhóm D (Dominance) - Người Thống trị/Thủ lĩnh

Người nhóm D có xu hướng tập trung vào kết quả và thách thức. Họ là những người quyết đoán, mạnh mẽ và tự tin. Phong cách giao tiếp của họ thường trực tiếp và ngắn gọn. Tuy nhiên, họ có thể thiếu sự kiên nhẫn và đôi khi bị coi là quá thẳng thắn.

• Đặc điểm nổi bật: Quyết đoán, mạnh mẽ, tự tin, nhanh nhẹn, năng nổ, tập trung, hướng đến mục tiêu và kết quả, thích thách thức và kiểm soát tình huốn
• Ưu nhược điểm: Khả năng lãnh đạo bẩm sinh, tư duy cạnh tranh mạnh mẽ, quyết đoán trong hành động. Có thể dễ mất kiên nhẫn, đôi khi quá kiểm soát hoặc áp đặt quan điểm của mình.
• Ngành nghề phù hợp: Tỏa sáng ở các vai trò như lãnh đạo doanh nghiệp, quản lý cấp cao, chuyên gia bán hàng, nhà điều hành hoặc những vị trí đòi hỏi ra quyết định nhanh và chịu trách nhiệm lớn.
• Cách giao tiếp hiệu quả: Đi thẳng vào vấn đề, đưa ra mục tiêu và thời hạn rõ ràng, tránh lan man. Họ thích được thách thức, nên hãy cổ vũ bằng việc nhấn mạnh đến thành tích, kết quả và mục tiêu chung.

Những người nổi tiếng thuộc nhóm tính cách D bao gồm các nhà lãnh đạo quyết đoán và mạnh mẽ như Steve Jobs, Margaret Thatcher, Elon Musk, Serena Williams, Gordon Ramsay, và Jack Ma, những người có xu hướng đặt mục tiêu và đạt được kết quả. 

2.2 Nhóm I (Influence) - Người Tạo ảnh hưởng

Người nhóm I thường hướng ngoại, lạc quan và thích tạo ra sự ảnh hưởng đến người khác. Họ giỏi xây dựng các mối quan hệ và có khả năng thuyết phục tốt. Điểm yếu của họ là thiếu sự tập trung vào chi tiết và đôi khi cảm tính.

• Đặc điểm nổi bật: Hòa đồng, thích xã giao, cởi mở, nhiệt tình, có khả năng thuyết phục, nhiều ý tưởng và sáng tạo, hướng ngoại và thích làm việc nhóm.
• Ưu nhược điểm: Giỏi tạo bầu không khí tích cực, khơi dậy động lực cho người khác, giàu sức sáng tạo. Dễ mất kiên nhẫn với những việc tỉ mỉ, dễ phân tâm, và có xu hướng né tránh công việc đòi hỏi độ chính xác cao.
• Ngành nghề phù hợp: Tỏa sáng ở những vị trí cần sự giao tiếp và sáng tạo,Marketing, Influencer, bán hàng, giảng dạy, chăm sóc khách hàng, tổ chức sự kiện.
• Cách giao tiếp hiệu quả: Lắng nghe nhiều hơn về câu chuyện của họ, động viên, khen ngợi, cho họ thể hiện bản thân; tránh đi vào chi tiết nhỏ nhặt, khô khan.

Nhóm người nổi tiếng mang tính cách I là những người hướng ngoại, tràn đầy năng lượng, thích giao tiếp và gây ảnh hưởng tới người khác. Một số ví dụ nổi tiếng là Oprah Winfrey, Richard Branson, Will Smith, Ellen DeGeneres và Jamie Oliver.

2.3 Nhóm S (Steadiness) - Người Kiên định

Người nhóm S là những người ổn định, kiên nhẫn và trung thành. Họ đề cao sự hợp tác và thích làm việc trong một môi trường hòa bình. Họ là những người lắng nghe tốt nhưng đôi khi khó thích nghi với sự thay đổi.

• Đặc điểm nổi bật: Ổn định, điềm tĩnh, hòa nhã, biết lắng nghe, tận tâm và thận trọng; chú trọng sự hợp tác, giữ gìn các mối quan hệ, thích môi trường ổn định.
• Ưu nhược điểm: Kỹ năng lắng nghe sâu, sự kiên trì, khả năng gắn kết và giải quyết mâu thuẫn theo hướng êm đẹp. Đôi khi khó đưa ra quyết định nhanh chóng, dễ bị chậm nhịp trong môi trường thay đổi liên tục.
• Ngành nghề phù hợp: Nhân viên tư vấn, giáo viên, nhân viên chăm sóc sức khỏe, quản lý dự án, nhân sự.
• Cách giao tiếp hiệu quả: Nói đến những vấn đề cá nhân, quan tâm, không áp đặt, cho thời gian suy nghĩ, nói chuyện từ tốn và chậm rãi

Nhóm người nổi tiếng thuộc nhóm tính cách S thường là những người kiên nhẫn, đáng tin cậy, có kỹ năng lắng nghe tốt và khả năng làm việc nhóm cao, ưu tiên sự hài hòa, ổn định. Các ví dụ bao gồm David Beckham, Kate Middleton, Mahatma Gandhi, Halle Berry và những người lãnh đạo quan tâm đến nhân viên.  

2.4 Nhóm C (Compliance/Conscientiousness) - Người Tuân thủ/Kỷ luật

Người nhóm C là những người có phong cách cẩn trọng, tỉ mỉ và logic. Họ luôn đề cao sự chính xác và tuân thủ các quy tắc. Họ có thể mất nhiều thời gian để ra quyết định và đôi khi quá cầu toàn.

• Đặc điểm nổi bật: Có trách nhiệm rõ ràng và logic, kỷ luật chính xác và nghiêm túc; chú trọng chi tiết, phân tích và có tiêu chuẩn cao về chất lượng công việc.
• Ưu nhược điểm: Tính trách nhiệm cao, khả năng phân tích sắc bén, tư duy hệ thống và luôn đảm bảo công việc chính xác.Có thể quá cầu toàn, dễ sa đà vào chi tiết nhỏ, đôi khi chậm trễ khi phải đưa ra quyết định gấp.
• Ngành nghề phù hợp: Kỹ sư, nhà phân tích dữ liệu, nhân viên kế toán, chuyên viên pháp lý, IT.
• Cách giao tiếp hiệu quả: Chuẩn bị số liệu, dẫn chứng rõ ràng và trình bày từng bước cụ thể. Họ đánh giá cao sự minh bạch, logic và chi tiết. Tránh nói lan man hay chung chung; thay vào đó, hãy lắng nghe kỹ ý kiến của họ và đưa ra lập luận thuyết phục.

Những người nổi tiếng thuộc nhóm tính cách C bao gồm những người có đặc điểm tỉ mỉ, cầu toàn, chú trọng vào chi tiết và tuân thủ quy trình, như Albert Einstein, Marie Curie, Bill Gates, Warren Buffett. Những nhân vật này thường thành công nhờ vào tư duy logic, khả năng phân tích sâu sắc và sự kiên trì trong công việc.  

3. Cách đọc và xác định tính cách DISC của bản thân và người khác

Bước 1: Hiểu Nguyên Lý Cơ Bản Của Mô Hình DISC

Muốn “đọc vị” người khác theo DISC, bạn chỉ cần nhớ 2 yếu tố cốt lõi:

Hướng ngoại – Hướng nội → thể hiện ở tốc độ hành vi:

• Người hướng ngoại: nhanh nhẹn, chủ động, thích thể hiện.
• Người hướng nội: điềm tĩnh, chậm rãi, ít bộc lộ hơn.

Tình cảm – Lý trí → thể hiện ở điều họ quan tâm:

• Người tình cảm: chú trọng con người, cảm xúc, mối quan hệ.
• Người lý trí: tập trung vào công việc, kết quả, nhiệm vụ.

Khi kết hợp 2 yếu tố này trong một ma trận, ta sẽ có 4 nhóm tính cách DISC

Bước 2: Cách Xác Định Tính Cách DISC Của Bản Thân

Để xác định tính cách DISC của bản thân, hãy tự vấn và quan sát chính mình trong các tình huống hàng ngày.

Tự vấn về cách bạn phản ứng với áp lực

Khi đối mặt với một vấn đề, bạn có xu hướng nào?

• Bạn đối mặt trực tiếp, tìm cách giải quyết nhanh nhất? => Khả năng cao bạn thuộc nhóm D.
• Bạn tìm cách thuyết phục và kêu gọi sự hỗ trợ từ mọi người? => Có thể bạn là I.
• Bạn tránh xung đột, tìm giải pháp dung hòa, ổn định? => Bạn có nét của S.
• Bạn phân tích vấn đề, thu thập dữ liệu và tìm ra giải pháp tối ưu? => Bạn có xu hướng của C.

Bước 3: Cách Đọc Vị Tính Cách DISC Của Người Khác Qua Quan Sát

Bạn có thể xác định tính cách DISC của người khác thông qua những dấu hiệu đơn giản:

Quan sát ngôn ngữ cơ thể & phong cách giao tiếp

• Người D: Ngôn ngữ cơ thể mạnh mẽ, thẳng lưng, cử chỉ dứt khoát. Giọng nói rõ ràng, dứt khoát và có xu hướng nói nhanh. Họ thường nhìn thẳng vào mắt bạn.
• Người I: Cử chỉ sinh động, nhiều biểu cảm trên khuôn mặt. Giọng nói truyền cảm, hào hứng và thường cười nói nhiều. Họ thích giao tiếp bằng mắt để tạo kết nối.
• Người S: Ngôn ngữ cơ thể mềm mỏng, từ tốn, cử chỉ nhẹ nhàng. Giọng nói trầm ấm, điềm đạm. Họ thường lắng nghe nhiều hơn nói.
• Người C: Ngôn ngữ cơ thể kín đáo, ít biểu cảm, ít cử chỉ. Giọng nói đều đều, chậm rãi. Họ thích giữ khoảng cách và có vẻ trầm tư.

Đánh giá cách họ phản ứng với thông tin & ra quyết định

• Người D đưa ra quyết định nhanh, dựa trên kết quả.
• Người I ra quyết định dựa trên cảm xúc, niềm tin vào những người xung quanh.
• Người S ra quyết định chậm rãi, dựa trên sự đồng thuận của nhóm.
• Người C ra quyết định cẩn trọng, dựa trên dữ liệu và logic.

4. Các Ứng Dụng Thực Tiễn Của DISC Trong Cuộc Sống & Công Việc

Mô hình DISC được áp dụng trong nhiều lĩnh vực:

• Trong kinh doanh và bán hàng: Hiểu profile tính cách khách hàng giúp bạn xây dựng kịch bản sales hiệu quả, thuyết phục khách hàng dễ dàng hơn.
• Trong tuyển dụng: Các nhà tuyển dụng sử dụng bài test DISC để đánh giá sự phù hợp của ứng viên với văn hóa và yêu cầu của vị trí công việc.
• Trong giáo dục: Bố mẹ và giáo viên có thể hiểu được cách học, cách tư duy của con trẻ để định hướng, tạo ra một môi trường học tập tốt nhất.

Nội dung liên quan: Thấu hiểu tính cách khách hàng qua mô hình DISC

Kết luận

Hiểu rõ mô hình DISC là một công cụ mạnh mẽ giúp bạn nhận diện và thấu hiểu các nhóm tính cách khác nhau, từ đó cải thiện giao tiếp và xây dựng mối quan hệ hiệu quả. Bằng cách khám phá DISC, bạn có thể phát huy tối đa tiềm năng bản thân trong công việc và cuộc sống. Hãy bắt đầu hành trình khám phá và phát triển bản thân bằng cách tìm hiểu về DISC ngay hôm nay.